Kompleksowe zabezpieczenie posesji, obok monitoringu, obejmuje również zainstalowanie skutecznego systemu alarmowego. System alarmowy czyli w skrócie SSWiN to System Sygnalizacji Włamania i Napadu. Składa się z szeregu urządzeń, które współpracując ze sobą zapewniają ochronę posesji nie tylko przed włamaniem ale również przed zalaniem czy pożarem. Współczesne systemy oprócz funkcji alarmowej, mogą również sterować komponentami inteligentnego budynku. Odpowiednio zainstalowany i skonfigurowany system alarmowy może zarządzać:
- oświetleniem
- ogrzewaniem
- roletami
- może otwierać automatycznie bramy wjazdowe i garażowe.
Zestawy alarmowe przewodowe
Zestaw alarmowy SATEL PERFECTA 16, Klawiatura LCD, 5 czujniki ruchu, sygnalizator zewnętrzny, powiadomienie GSM
Zestaw alarmowy SATEL Integra 32, klawiatura dotykowa, 6 czujek, sygnalizator zewnętrzny
Zestaw alarmowy SATEL Integra 32, Klawiatura sensoryczna, 8 czujników ruchu, 2 x czujniki ruchu dualne, sygnalizator zewnętrzny SP-500
Zestawy alarmowe bezprzewodowe
Alarm SATEL BEZPRZEWODOWY INTEGRA 128WRL GSM 6 x PIR Syg.zew
Alarm SATEL BEZPRZEWODOWY INTEGRA 128WRL GSM 6 x PIR Syg.zew.
Z czego składa się System Sygnalizacji Włamani i Napadu (SSWiN)?
Najważniejszym elementem systemu alarmowego jest centrala, która odpowiada za zbieranie i przetwarzanie sygnałów płynących z zamontowanych czujników. Instalowana jest zwykle w dedykowanej obudowie wraz z akumulatorem, który w przypadku braku zasilania, podtrzymuje działanie całego systemu. Centrala komunikuje się z wszystkimi urządzeniami w systemie alarmowym: manipulatorami, modułem GSM, sygnalizatorami (zarówno optycznymi jak i akustycznymi) oraz czujnikami. Każda ingerencja w system jest rejestrowana i zapisywana w pamięci centrali.
W przypadku prób otwarcia obudowy lub przerwania okablowania od razu uruchamia się alarm. Na etapie planowania systemu alarmowego, aby zapewnić sobie możliwość dalszej rozbudowy, warto zwrócić szczególną uwagę na liczbę wejść oraz wyjść nisko i wysokoprądowych w centrali. Im więcej obsługiwanych wejść i wyjść tym więcej komponentów można podłączyć. Istnieją na rynku dodatkowe urządzenia tzw. ekspandery, które umożliwiają rozbudowę centrali o dodatkowe wejścia, natomiast zastosowanie ekspanderów wiąże się z dodatkowymi kosztami.
Zarządzanie systemem alarmowym jest możliwe dzięki zastosowaniu manipulatorów. Za ich pomocą użytkownik może uzbroić i rozbroić system, a także czuwać nad konfiguracją oraz poprawnością pracy całego alarmu. Manipulator to zwykle estetyczne urządzenie z klawiaturą oraz wyświetlaczem LCD. Ostatnio coraz częściej spotyka się również nowoczesne panele dotykowe. W rozbudowanym systemie alarmowym stosuje się zwykle jeden manipulator główny oraz kilka manipulatorów strefowych, które umożliwiają sterowanie systemem alarmowym w poszczególnych sektorach chronionej posesji.
Kolejnym ważnym elementem każdego systemu alarmowego są czujniki. Prawidłowe ich dobranie i rozmieszczenie decyduje o skuteczności zainstalowanego systemu. Podstawowe czujniki to te odpowiadające za wykrywanie ruchu. Przede wszystkim pasywne czujniki podczerwieni PIR (Passive Infra Red), których działanie opiera się na precyzyjnym pomiarze zmian energii cieplnej czyli temperatury.
Sensor aktywuje się przy wykryciu zimnego lub ciepłego podmuchu powietrza. Wchodząca do pomieszczenia osoba emituje ciepło, co jest wychwytywane przez zainstalowany czujnik. Podstawową zaletą tego rodzaju czujników jest duża dokładność (potrafią wykryć nawet mały ruch w pomieszczeniu, działają zarówno w dzień jak i w nocy) oraz małe zużycie energii. Poważnym mankamentem czujek PIR, jest to, że nie są w stanie poprawnie pracować w temperaturze powyżej 35 stopni Celsjusza. Latem w nagrzanym pomieszczeniu system alarmowy oparty wyłącznie na czujnikach PIR przestaje być skuteczny.
Innym typem czujek stosowanym w systemach alarmowych jest urządzenie oparte o mikrofale MW(MicroWave). W obudowie czujnika znajduje się zarówno nadajnik jak i odbiornik fali elektromagnetycznej. Emitowana fala odbija się od elementów nieruchomych w pomieszczeniu. W przypadku wtargnięcia intruza, zmienia się częstotliwość i układ elektroniczny odczytuje to jako zagrożenie. Podstawową zaletą tego typu czujników jest bezbłędna praca niezależnie od temperatury otoczenia.
Następny typ czujników to czujki dualne. Ich działanie opiera się na zastosowaniu podwójnego detektora (PIR oraz MW). Czujniki tego typu są niezawodne, oraz odporne na występowanie fałszywych alarmów. Urządzenie analizuje docierające sygnały i uruchamia alarm gdy zostaną pobudzone obydwa detektory.
Drzwi i okna zwykle zabezpiecza się czujnikami magnetycznymi czyli tzw. kontaktronami. Składają się one z dwóch elementów: magnesu i elementu stykowego. Nieuprawnione otwarcie drzwi lub okna powoduje rozwarcie się dwóch elementów i natychmiastowe wywołanie alarmu.
Oprócz wymienionych powyżej czujników w systemach alarmowych stosuje się również:
- czujniki czadu
- czujniki dymu (przeciwpożarowe)
- czujniki gazów palnych (gaz ziemny, LPG)
- czujniki ostrzegające przed zalaniem wodą
- czujniki stłuczeniowe (które są mikrofonem, nasłuchującym dźwięku zbicia szyby)
- czujniki wibracyjne
- czujniki przemieszczenia (oparte o akcelerometr)
- czujniki zmierzchowe
- bariery podczerwieni oraz wiele innych.
Niezwykle istotnym elementem każdego systemu alarmowego jest urządzenie powiadamiające o zagrożeniu. Sygnalizatory mogą być zarówno optyczne (światło) jak i akustyczne (dźwięk syreny) oraz wewnętrzne i zewnętrzne. Sygnalizator zewnętrzny montuje się na budynku w dobrze widocznym miejscu. Ostrzeże on wszystkich wokół o wystąpieniu zagrożenia. Sygnalizator wewnętrzny ma na celu odstraszenie złodzieja. Ważnym elementem każdego systemu alarmowego jest moduł GSM (czasem wbudowany w centralę), który wysyła bezpośrednie powiadomienia o zagrożeniu na telefon właściciela.
System alarmowy przewodowy czy bezprzewodowy?
Znając pokrótce sposób działania systemu alarmowego możemy zastanowić się nad wyborem odpowiedniego rozwiązania. Większość monterów zwykle doradza instalację przewodowego systemu alarmowego. Jest on zdecydowanie bardziej niezawodny oraz dużo wygodniejszy w późniejszej eksploatacji. Połączenia przewodowe gwarantują stałe, pewne i niezakłócone podłączenie wszystkich komponentów systemu alarmowego. Nawet najbardziej oddalony czujnik podłączony przewodowo będzie komunikował się z centralą, trudnym do zakłócenia, silnym i stabilnym sygnałem.
Decyzję o rozmieszczeniu przewodów należy podjąć na etapie budowy domu, przed ostatecznym położeniem tynków. W przeciwnym wypadku rozłożenie okablowania będzie wiązało się z wykuwaniem korytek w ścianach. Jest to bardzo czasochłonne i kosztowne oraz wymaga generalnego remontu obiektu.
Jeśli zdecydujemy się na instalację SSWiN, warto na miejsce budowy wezwać doświadczonego instalatora, który obejrzy dokładnie budynek oraz przeprowadzi niezbędny wywiad. Ważnymi elementami planu będzie: lokalizacja domu, jego kształt, wielkość, liczba okien i drzwi, otoczenie posesji, przyzwyczajenia i wymagania mieszkańców. Po zebraniu informacji specjalista przygotuje kosztorys uwzględniając takie parametry jak: wybór odpowiednich czujników, dobranie centrali, umiejscowienie manipulatorów oraz sygnalizatorów. Pomoc eksperta jest konieczna, bez jego wiedzy i doświadczenia trudno jest samodzielnie dobrać zabezpieczenia tak aby instalacja działała skutecznie.
Instalacja przewodowego systemu alarmowego zwykle jest oparta o kabel telekomunikacyjny YTDY sześcio- lub ośmio- żyłowy. Aby uchronić się przed zakłóceniami sygnału warto pomyśleć o umieszczeniu przewodów z dala od sieci elektrycznej lub teleinformatycznej.
Istnieją dwa sposoby łączenia czujników z centralą: promieniowy oraz szeregowy. Skuteczniejszy, ale również bardziej pracochłonny jest ten pierwszy. Każdy czujnik łączy się z centralą za pomocą odrębnego przewodu. Przerwanie przewodu nie powoduje paraliżu całego systemu a jedynie wyłącza jeden z czujników. Układ szeregowy, który jest połączeniem od czujnika do czujnika a dopiero potem do centrali oznacza, że uszkodzenie przewodu przy centrali sprawia, że cały system stanie się bezużyteczny.
A co jeśli posiadamy już wykończony dom i chcemy go zabezpieczyć? Wówczas najlepiej zdecydować się na alarm bezprzewodowy. Największą zaletą tego rodzaju systemu jest duża łatwość montażu. Centrala, manipulatory, sygnalizatory łączą się ze sobą za pomocą szyfrowanych sygnałów radiowych. Nie ma potrzeby wykuwania bruzd w ścianach aby rozprowadzić okablowanie. Dodatkową zaletą jest możliwość demontażu systemu alarmowego i przeniesienia go do innego budynku, jeśli zajdzie taka potrzeba. Dlatego tego typu rozwiązania doskonale sprawdzą się w przypadku: wynajmowanych mieszkań, garaży, altanek, domków letniskowych, czy innych miejsc, które chcemy zabezpieczyć tylko przez pewien czas (np. przez okres zimowy).
System bezprzewodowy pozwala również na dużą elastyczność w projektowaniu i rozbudowie. Dodatkowe czujniki można łatwo dołączać, umiejscawiając je wszędzie tam, gdzie zajdzie taka potrzeba. Warto wspomnieć, że poszczególne elementy systemu alarmowego bezprzewodowego komunikują się ze sobą w krótkich odstępach czasu. Jeśli jeden z czujników nie odpowie na czas wówczas system alarmowy wzbudza alarm. Uniemożliwia to próby zakłócenia systemy alarmowego.
Podstawowym mankamentem systemów bezprzewodowych jest wyższa cena. Każdy komponent jest tu wyraźnie droższy od swojego przewodowego odpowiednika. Dodatkowo wszystkie urządzenia są wyposażone w zamknięte w szczelnej obudowie baterie zasilające. Aby system działał sprawnie, każdą z nich należy wymieniać przynajmniej raz do roku (co przy dużej liczbie czujników może być kłopotliwe). Wadliwa bateria będzie uznawana przez system jako próba zakłócenia i będzie wyzwalała alarm.
Coraz bardziej popularne stają się obecnie systemy alarmowe hybrydowe. Klasyczne centrale przewodowe umożliwiają dołączanie elementów bezprzewodowych. Dzięki temu można w łatwy sposób rozbudowywać raz zainstalowany system alarmowy o dodatkowe czujniki.
